Fay Hattı Nedir ?

Fay hatları dünya kabuğundaki çatlaklardır. Jeolojide bir fay hattı, Yer kabuğunu oluşturan kayaların bir yüzey boyunca kırılması ve oluşan iki parçanın birbirinden ayrılması ve yer değiştirmesidir.
Bu yer değiştirme esnasında ortaya çıkan enerji büyük sarsıntıları ve yıkımı oluşturur. Bu da deprem olarak bilinir.

Deprem yavaş yavaş biriken enerjinin aniden ortaya çıkması sonucu oluşan bir doğa olayıdır. Ayrıca deprem, her yönüyle birçok bilimsel çalışmaya konu olmasına rağmen henüz tam olarak, yeri zamanı ve şiddeti önceden bilinmemektedir.

Binada Çatlaklar ve Çözümü ve Deprem Gerçeği

Fay Hattı Çeşitleri Nelerdir ?

Dünya yer kabuğunda sayısızca fay hatları vardır ve bu fay hatlarının çeşitleri vardır.

Doğrultu Atımlı Fay

Bu tür fay düzlemleri, yeryüzünde 90 derece ye yakın dik bir konumda olan ve yerin içine doğru hafifçe eğimlenen yalnızca yatay atımın oluşturduğu yanal atımlı faylardır.

Normal Faylar

Bu tür faylarda fay düzleminin bir tarafındaki blok yükselirken diğer tarafındaki düşerek uzaklaşır. Burada hareket yine göreceli olarak gelişmektedir. Bir başka değişle, bir blok yükselirken diğeri yerinde durabilir yada bir taraf yerinde dururken diğer taraf düşebilir.

Ters Faylar

Bu tür faylarda düşey atımlı faylar olup, yalnızca fay düzlemi boyunca hareket eğim yönüne göre ters yönde olmakta ve bloklar birbirine göre yaklaşmaktadır

Verev Faylar

Fay düzlemi boyunca ortaya çıkan hareketin hem düşey hemde yatay yönde olduğu faylardır.

Depremlerin Şiddeti Nedir ?

Depremler, Dünya’nın iç kısmındaki derinliğini sürekli olarak etkileyen kuvvetlerin sonucudur. Bu kuvvetlerden gelen enerji kayaların içinde çeşitli şekillerde depolanır. Bu enerji aniden – örneğin yer kabuğundaki faylar boyunca hareketler keserek – bir depremle sonuçlanır. Ani kırılmanın meydana geldiği fay alanına depremin odağı veya merkez merkezi denir. Dünyanın yüzeyinde, doğrudan odağın üzerindeki noktaya depremin merkez üssü denir.

Bir depremin şiddeti hem yoğunluk hem de büyüklük olarak ifade edilebilir. Bununla birlikte, iki terim oldukça farklıdır ve genellikle karıştırılırlar. Yoğunluk, zemin sarsıntısının insanlar, binalar ve doğal özellikler üzerindeki gözlenen etkilerine dayanmaktadır. Deprem merkez üssüne göre gözlemcinin konumuna bağlı olarak, rahatsız olan bölgede yer yer değişir. Büyüklük, depremin merkez merkezinde bulunan sismik enerji miktarı ile ilgilidir. Ortak bir kalibrasyona sahip cihazlarda kaydedilen deprem dalgalarının genliğine dayanır. Büyüklük böylece tek, enstrümantal olarak belirlenmiş bir değerle temsil edilir.

Richter Büyüklük Ölçeği Nedir

Sismik dalgalar Dünya’dan geçen depremlerden kaynaklanan titreşimlerdir; sismograf adı verilen cihazlara kaydedilirler. Sismograflar, aletin altındaki yer salınımlarının değişken genliğini gösteren bir zikzak izi kaydeder. Bu yer hareketlerini büyük ölçüde büyüten hassas sismograflar, dünyanın herhangi bir yerindeki kaynaklardan gelen güçlü depremleri tespit edebilir. Bir depremin zamanı, yeri ve büyüklüğü sismograf istasyonları tarafından kaydedilen verilerden belirlenebilir.

Richter büyüklük ölçeği, depremlerin büyüklüğünü karşılaştırmak için matematiksel bir araç olarak 1935 yılında California Teknoloji Enstitüsü’nden Charles F. Richter tarafından geliştirilmiştir. Bir depremin büyüklüğü sismograflar tarafından kaydedilen dalgaların genliğinin logaritmasından belirlenir. Çeşitli sismograflar ile depremlerin merkez üssü arasındaki mesafedeki değişimi telafi etmek için büyüklük formülüne ayarlamalar dahil edilmiştir. Richter Ölçeğinde, büyüklük tam sayı ve ondalık kesir olarak ifade edilir. Örneğin, ılımlı bir deprem için 5.3 büyüklüğünde hesaplanabilir ve güçlü bir deprem 6.3 büyüklüğünde olarak değerlendirilebilir. Ölçeğin logaritmik temeli nedeniyle, büyüklükteki her tam sayı artışı, ölçülen genlikte on kat bir artışı temsil eder; bir enerji tahmini olarak, büyüklük ölçeğindeki her tam sayı adımı, önceki tam sayı değeri ile ilişkili miktardan yaklaşık 31 kat daha fazla enerji salınmasına karşılık gelir. Richter Ölçeği’nin üst sınırı olmamasına rağmen, bilinen en büyük şoklar 8.8 ila 8.9 aralığında büyüklüklere sahipti.

Neden Richter Ölçeği Var?

Deprem büyüklüğü, Richter Ölçeği ile ölçüldüğü gibi, iyi bilinen, ancak iyi anlaşılmayan bir kavramdır. Daha az iyi anlaşılan şey, büyüklük ölçeklerinin çoğalması ve bunların Richter’in orijinal büyüklük ölçeği ile ilişkisi. Richter’in büyüklük ölçeği ilk olarak güney Kaliforniya’da meydana gelen depremlerin büyüklüğünü ölçmek için yakındaki sismograf istasyonlarından nispeten yüksek frekanslı veriler kullanılarak oluşturuldu. Bu büyüklük ölçeğine L denilen lokal olarak ML denir.

Dünya çapında daha fazla sismograf istasyonu kuruldukça, Richter tarafından geliştirilen yöntemin sadece belirli frekans ve mesafe aralıkları için kesinlikle geçerli olduğu anlaşıldı. Artan sayıda küresel olarak dağıtılan sismograf istasyonundan yararlanmak için Richter’in orijinal fikrinin bir uzantısı olan yeni büyüklük ölçekleri geliştirildi. Bunlar vücut dalgası büyüklüğü, “mb” ve yüzey dalgası büyüklüğü “MS” dir. Her biri belirli bir frekans aralığı ve sismik sinyal tipi için geçerlidir. Geçerlilik aralığında, her biri Richter büyüklüğüne eşittir.

Her üç büyüklük ölçeğinin (ML, mb ve MS) sınırlamaları nedeniyle, moment ölçeğinin moment büyüklüğü veya “MW” olarak bilinen yeni, daha eşit olarak uygulanabilir bir uzantısı geliştirildi. Özellikle çok büyük depremler için moment büyüklüğü, deprem büyüklüğünün en güvenilir tahminini verir. Modern telekomünikasyondan yararlanan yeni teknikler yakın zamanda uygulanmıştır ve bu da raporlama ajanslarının önemli depremler için anlık büyüklük tahminlerini hızlı bir şekilde elde etmelerini sağlamaktadır. Bu nedenle, günümüzde, çoğu sismolog bir büyüklük sayısı duyurduğunda, nadiren Richter Ölçeğine atıfta bulunurlar.