Haritanın Tarihi Gelişimi

En eski harita bundan 8200 yıl önce Çatal höyük’de yapıldı. Duvara çizilmiş olan bu haritada Çatal höyük’ün planı ve Hasan Dağı’na yer verilmişti. Duvara çizilmiş olan bu harita 3 metre uzunluğunda ve 90 santimetre enindedir. Yapılan karbon 14 analizi sonucunda bu haritanın M.Ö. 6200’ de yapıldığı ortaya çıkmıştır. Aslı saklanan harita şuan hala Anadolu Medeniyetleri Müzesinde sergilenmektedir.

Haritanın Gelişimi

Babilliler Döneminde Haritalar

Babilliler haritalarını kil tabletler üzerine yapmışlardır. Bunlardan ilki M.Ö 1600 yılında yapılmış olan Fırat Nehri’nin batısında yer alan sulama kanallarını gösteren bir haritadır. Yine aynı şeklide M.Ö 130o’lerde yapılmış olan harita yine aynı şeklide kil tablet üzerine yapılmıştır. Bunun yanı sıra M.Ö 500’de Babilliler tarafından kil tabletler üzerine yapılan dünya haritaları vardır. Bu haritalar incelendiğinde boyutları genellikle 7×8 santimetredir. Bu haritalarda Babil dünyanın merkezi olarak gösterilmiştir.

Babirliler Döneminde Harita

Yunan roma ve abbasi döneminde haritalar Yunanlı filozoflarında Yunanistanı dünyanın merkezi olarak gösterdiği haritalar yapmışlardır. Harita yapan Yunanlı filozoflardan bazıları Miletli Hekataeus, Anaksimander ve Herodot’tur. M.Ö. 440’ta Herodot’un çizdiği harita etrafı denizlerle çevrili bir haritaydı. Yine aynı şekilde Roma döneminde yapılan haritalar Yunan haritalarına benziyordu. Bu haritalar daha çok dünyanın tepsi gibi su üstünde yüzdüğünü anlatan haritalardı.

Heredot Dünya Haritası

Anadolu ve avrupa’da modern haritacılık nasıl gelişti?

Kaşgarlı Mahmut’un Abbasilerin yönetimindeyken çizdiği dünya haritası Türkler tarafından çizilen en eski harita olarak bilinir. En önemli Osmanlı haritacısı olarak bilinen Piri Reis’in 1513’te çizmiş olduğu haritada Amerika Kıtası’nın doğu kıyıları gösterilmiştir. Bu haritanın 20 farklı haritadan yararlanarak yapıldığı düşünülmektedir.

Avrupalı bilim adamları harita konusunda kilise döneminin baskısı nedeniyle biraz pasif kalmışlardır. Ancak Rönesans’ın etkisiyle modern haritacılık gelişmeye başlamıştır. O zamanlarda Portekizli haritacı olan D. Ribeiro’nun 1527 yılında yapmış olduğu harita günümüzde ilk modern harita olarak kabul edilir. Dünyanın ilk modern atlası ise 1570 yılında A. Ortelius tarafından hazırlanmıştır. Modern haritacılığın gelişmesinde matbaa, fotoğraf ve uçak teknolojilerinin gelişmesinin büyük etkisi oldu. İlerleyen zamanlarda uydu ve bilgisayar teknolojisinin etkisiyle birlikte modern haritacılık giderek gelişti.