Kompozite yapi nedir
Yapı taşıyıcı sisteminde aynı anda betonarme yapı elemanları ile birlikte çelik yapı elemanları ve beton- hafif beton gibi farklı yapı elemanları kullanılarak tasarlanıp yapıldığı binalardır.
Kompozite yapı sisteminde; kolon, kiriş, döşeme, duvar, ilişkisi tamamıyla aynı reaksiyonu göstermektedir. Kolon sistemimizde ön üretimli kutu profil kesitli taşıyıcılar hazırlanır ve donatılı gazbeton panellerle birleştirilip temel üzerine kurulum gerçekleştirilir. Kiriş sistemimizde mevcut kutu kesitli delikli geçme sistemi ile kolona tatbik edilir. Donatılı gazbeton paneller kolon-kiriş ilişkisi ile köşebentlerin üzerine yerleştirilir. Mevcut mimari projedeki uygulama kat yüksekliklerine göre; özel hazırlanmış hacim değiştiren donatılı ve slamplı beton, kutu kesitli kolon- kirişlere enjekte edilir. Yapının tamamına tazyikli şekilde ulaşan betonun taşma sonucu ile döşeme şabı da beraberinde oluşur. Bu uygulamanın tamamı aynı anda uygulandığından dolayı yapıdaki hazır şabın kürünü alması ve hacmin değişmesi birlikte gerçekleşir. Bu şekilde taşıyıcı kolon ve duvar panelleri ile birlikte döşemede beraberinde monoblok olarak şabla kenetlenir. Şabın fonksiyonu yapı elemanlarının kilitlenmesini sağlamaktadır.
Kompozite yapı sistemleri, betonarme binalara göre yapı zati ağırlığını etkili bir şekilde azalttığı ve sismik yüklere karşı istenilen yapı sünekliğini oluşturmada iyi performans sağladığı için dünyada yüksek yapı uygulamalarının vazgeçilmez taşıyıcı sistemi haline gelmiştir.
Kompozite yapılarda kolon, kiriş, döşeme gibi taşıyıcı elemanlar kompozite olarak tasarlandığında “kompozite kolon”, “kompozite kiriş”, “kompozite döşeme” olarak anılırlar.
Kompozite kirişler: Taşıdıkları donatılı gazbeton döşeme ile birlikte çalışan delikli kutu profil elemanlarının oluşturduğu karma kirişlere kompozite kirişler denilir. Kompozite olarak teşkil edilmeyen yapısal çelik elemanlarından oluşan çelik kirişlere göre aynı taşıma kapasitesine sahip olan bir kompozite kirişteki delikli kutu profil daha hafiftir. Ayrıca döşeme panelleri de ölü yük olmaktan çıkartılarak faydalı hale getirilmektedir. Böylece yalın çelik taşıyıcı bir kirişe göre kompozite kiriş daha ucuza mal edilebilmektedir.
Kompozite yapılar, betonarme yapılara göre %40 daha hafif olabilmektedir. Bu da oluşacak muhtemel depremde daha az deprem yükü demektir.
Kompozite yapılar yüksek düktil özelliğinden dolayı, deprem kuvvetlerine karşı daha sünek davranış gösterebilmektedir.
Kompozite yapılarda ana taşıyıcı sistem ve kirişler atölye ortamında hazırlandığı için kalite kontrol derecesi yüksek olmaktadır.
Kompozite yapılarda, yalın çelik yapılara oranla %25 daha az çelik kullanılabilmektedir.Sadece yapısal çelik kullanılarak yapılan çok katlı çelik yapıların döşemesi beton olarak teşkil edilecekse, kalıp kurulması gerektiğinden betonarme bina yapımından farkı kalmadığı gibi üstüne fazladan çelik yapı maliyeti binmektedir. Eğer hafif prefabrik malzemeler ile döşeme yapılacaksa bu da alışılagelmiş kullanım şartlarına uymadığından işletme sorunları ile karşılaşılmakta ve daha pahalıya mal olabilmektedir.